Transformacja oparta na faktach

Plastics Europe, stowarzyszenie zrzeszające ponad 100 firm odpowiadających za produkcję ponad 90% polimerów w Europie, stara się być katalizatorem tych zmian i przyczyniać się do realizacji celów międzynarodowych porozumień klimatycznych. Aby przyspieszyć postęp i miarodajnie go monitorować, potrzebne są wciąż aktualizowane, wiarygodne i kompleksowe dane. Dlatego Plastics Europe dba o dostępność rzetelnych danych, które pozwalają oprzeć transformację branży na faktach.

Doroczna pigułka faktów o tworzywach 

„Tworzywa – Fakty” to doroczny raport przygotowywany przez stowarzyszenie od dwudziestu lat, zawierający najnowsze dane dotyczące produkcji, zapotrzebowania, przetwórstwa i odzysku tworzyw sztucznych w  Europie. Przedstawia także bilans handlowy, informacje o  zatrudnieniu oraz obrotach w  branży i daje obraz wkładu przemysłu tworzyw sztucznych w rozwój społeczeństwa europejskiego.

W najnowszej edycji dorocznego raportu „Tworzywa – Fakty” 2022 uwagę zwróciła informacja o 20-procentowym. wzroście wykorzystania recyklatów do produkcji wyrobów w  roku 2021 w  porównaniu z  rokiem 2020. Jednocześnie zawartość recyklatów w produktach wyniosła 10%. Wynik ten dosadnie potwierdza zaangażowanie branży tworzyw sztucznych w przyspieszenie transformacji w kierunku cyrkularności i zeroemisyjności. Raport potwierdza także, że branża kontynuuje intensywne prace nad rozwiązaniami przybliżającymi nas do uniezależnienia od paliw kopalnych. Jak wynika z raportu, w 2021 r. produkcja tworzyw sztucznych z surowców alternatywnych wyniosła 12,4% całkowitej produkcji europejskiej.

Analizowanie i wytyczanie scenariuszy przemian 

Przygotowany w 2022 roku przez SYSTEMIQ przy wsparciu niezależnego Komitetu Sterującego i Zespołu Ekspertów składających się z reprezentantów instytucji unijnych, NGO, środowiska naukowego oraz przemysłu raport „ReShaping Plastics: Drogi Dojścia do Cyrkularnego i Neutralnego Klimatycznie Systemu Wykorzystania Tworzyw Sztucznych w Europie” został stworzony, aby pomóc jak najskuteczniej reagować na wyzwania związane z odpadami tworzyw i z nasileniem kryzysu klimatycznego. Celem opracowania była krytyczna ocena bieżących postępów i analiza możliwych sposobów działania, które pozwoliłyby przyspieszyć w Europie zamknięcie obiegu tworzyw i osiągnięcie neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 roku.

Raport zawiera analizę różnych scenariuszy opracowanych na podstawie publicznie dostępnych danych dotyczących już realizowanych, bądź będących w przygotowaniu innowacji, zobowiązań i  rozwiązań legislacyjnych. Opracowanie prognozuje również, jaką rolę te różne elementy, włączając nowe powstające technologie, będą mogły odegrać w dłuższej perspektywie. Raport potwierdza, że cyrkularność jest główną siłą napędową redukcji emisji w perspektywie krótko- i średnioterminowej. Podkreśla, że należy uruchomić wszystkie możliwe działania w całym łańcuchu wartości tworzyw, tj. m.in. wykorzystanie recyklingu mechanicznego i chemicznego, wykorzystanie surowców alternatywnych, w tym surowców biopochodnych, czy wreszcie projektowanie wyrobów z myślą o recyklingu i ponownym wykorzystaniu.

W oparciu o określone w raporcie scenariusze Plastics Europe przygotowuje aktualnie „mapę drogową” dla branży do osiągnięcia cyrkularności i neutralności klimatycznej do roku 2050, która zawierać będzie cele pośrednie i końcowe, a także umożliwiające jej realizację warunki brzegowe.

Blisko branży w każdej sytuacji 

Stowarzyszenie uważnie śledzi sytuację przemysłu także w poszczególnych krajach i w jego trudnych momentach. Jak pokazała w  swoim rocznym raporcie z  2021 roku Fundacja PlasticsEurope Polska, branża tworzyw sztucznych w Polsce wykazała dużą odporność na pandemię. Z danych zaprezentowanych w  tegorocznym raporcie widać już natomiast wyraźne odbicie po lekkim spadku. 

– Nakłady inwestycyjne w sektorze produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych i gumy od ponad 10 lat rosną w tempie szybszym niż w całym przetwórstwie przemysłowym. Po chwilowym spadku w roku 2020 (spowodowanym pandemią COVID-19) przemysł tworzyw sztucznych wrócił na ścieżkę wzrostu inwestycji – w roku 2021 nakłady inwestycyjne wyniosły 5,3 mld zł, a więc były niewiele niższe od rekordowego roku 2019 (5,5 mld zł) – mówi Anna Kozera-Szałkowska, dyrektor zarządzająca Plastics Europe Polska. Zaznacza jednocześnie, że nie wydaje się jednak możliwe utrzymanie tego trendu wobec obecnego kryzysu ekonomicznego i energetycznego. – Niezmiennie obserwujemy sytuację i będziemy dzielić się wszelkimi danymi i ekspertyzami, które mogą być pomocne w zachowaniu stabilności branży – dodaje.

Merytoryczny głos w bieżących sprawach 

Plastics Europe aktywnie monitoruje i ekspercko komentuje najważniejsze wydarzenia w branży. W odniesieniu do projektu najnowszego rozporządzenia Komisji Europejskiej dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych (Packaging and Packaging Waste Regulation – PPWR) pochwaliło wiele rozwiązań mogących posłużyć za katalizator transformacji przemysłu opakowań z tworzyw sztucznych. Rozporządzenie oparte na dowodach naukowych i  neutralne wobec różnych materiałów i technologii to najlepsza droga, by rynek mógł stworzyć potrzebne nowe modele biznesowe, a także rozwinąć technologie recyklingu, zbiórki oraz sortowania odpadów.

Jednocześnie zwróciło uwagę na to, że ambitnym celom muszą towarzyszyć równie ambitne ramy polityczne. M.in. osiągnięcie wyznaczonej zawartości recyklatów w opakowaniach dla produktów wrażliwych będzie wymagało znaczącego udziału recyklingu chemicznego, a żeby przyspieszyć inwestycje w jego rozwój, potrzeba pilnego i wiążącego uznania bilansu masowego w prawodawstwie unijnym. Ponadto wyraziło obawę, że rozporządzenie w opublikowanym kształcie nie wykorzystuje szansy na zwiększenie potencjału tworzyw biopochodnych w dążeniu do gospodarki cyrkularnej i ograniczania emisji.

Plastics Europe zaapelowało także o elastyczność na drodze do osiągnięcia celów dot. zawartości recyklatów poprzez ustalenie średnich wartości zawartości recyklatu zamiast dla każdego pojedynczego opakowania. Jednocześnie zaproponowany przez stowarzyszenie poziom przekracza zaproponowany przez Komisję minimalny próg 10% dla pojedynczych opakowań dla produktów wrażliwych (takich jak środki medyczne czy żywność) wykonanych z tworzyw sztucznych innych niż PET.