Coraz bardziej elastyczne i coraz „miększe” w dotyku
Elastomery termoplastyczne (TPE) to tworzywa sztuczne, które zostały udoskonalone, aby stworzyć miękkie, gumowate wrażenie – i obecnie są wszędzie. Są powszechne w przedmiotach gospodarstwa domowego, takich jak uchwyt na szczoteczce do zębów, miękka pokrywa kubka, zabawka do żucia psa i etui na telefony komórkowe. Rodzina tych materiałów liczy sześć grup. Jakie nowości wprowadzili na rynek ich producenci?
Trochę podstaw
Często elastomery termoplastyczne porównywane są do gumy lub silikonu. Określenie, czy materiał jest TPE, silikonem czy gumą, może być trudne tylko na podstawie wyglądu i dotyku. Guma i silikon są materiałami termoutwardzalnymi, co oznacza, że po uformowaniu materiału jest on „ustawiony” i nie można go rozbić w celu ponownego formowania. Tworzywa termoplastyczne natomiast można wielokrotnie reformować i resetować za pomocą ciepła. W wielu przypadkach TPE są wybierane jako zamiennik gumy ze względu na ich elastyczność, wszechstronność i możliwość recyklingu. Niestety, tak jak tworzywa termoplastyczne, TPE nie są odporne na działanie wysokiej temperatury, co niestety ogranicza ich stosowanie. Chwilowe przekroczenie zadanego progu temperaturowego prowadzi do trwałej deformacji. Należy pamiętać, że wyroby wykonane z TPE nie są odporne na działanie węglowodorów aromatycznych oraz są również wrażliwe na naprężenia ścinające w trakcie przetwórstwa.
Elastomery termoplastyczne można podzielić na 6 grup:
styrenowe kopolimery blokowe (SBC lub TPE-S),
elastomery poliuretanowe (TPU lub TPE-U),
wulkanizaty termoplastyczne (TPV, TPE-V) lub inaczej mieszaniny elastomer/termoplast (EA – ang. elastomeric alloys),
termoplastyczne poliolefiny (TPO lub TPE-O),
kopolimery poliestrowe (COPE lub TPEE lub TPE-E),
blokowe kopolimery amidowo-eterowe (COPA lub PEBA lub TPE-A).
Co można zrobić z TPE?
Innowacyjne możliwości elastomerów termoplastycznych są niemal nieskończone. Wszystko, czego dotkniesz, co przypomina miękkie tworzywo sztuczne lub ma gumowatą powierzchnię, może być wykonane z TPE – od gałki zmiany biegów w samochodzie i uchwytów elektronarzędzi po rurki medyczne i korki strzykawki.
Rynek – prognozy
W raporcie opracowanym przez Grand View Research wielkość globalnego rynku elastomerów termoplastycznych została wyceniona na 21,45 mld USD w 2021 roku i oczekuje się, że będzie się rozwijać ze złożoną roczną stopą wzrostu (CAGR) 7,2% od 2022 do 2030 roku. Rosnące zużycie w różnych zastosowaniach, takich jak motoryzacja (ponad 40,0% w przychodach rynku 2021 r.), elektryka i elektronika, przemysł, medycyna i dobra konsumpcyjne, przyczyniła się do wzrostu globalnego przemysłu w ciągu ostatnich kilku lat. Oczekuje się, że rosnący popyt w produkcji komponentów samochodowych będzie głównym czynnikiem napędzającym globalny rynek w okresie prognozy. Interwencje agencji środowiskowych mające na celu redukcję emisji dwutlenku węgla poprzez zwiększenie wydajności paliwa zmusiły głównych producentów OEM do włączenia tworzyw sztucznych jako substytutu metali i stopów w komponentach samochodowych.
(...)
Dalsza część artykułu dostępna w wydaniu lutowym na stronie 17 >>
